Almanya seçimlerinde AfD parlamentoda: Aşırı sağ artık tabu değil

Almanya seçimlerinde üçüncü büyük parti olarak parlamentoya giren aşırı sağcı Almanya için Alternatif Partisi'ni bekleyen gelecek nedir?

Alexander Gauland ve Frauke Petry Foto: dpa

Bu bir dönüm noktası. Almanya'nın yakın tarihinde ilk defa, Hristiyan Demokrat Birliği/Hristiyan Sosyal Birliği CDU/CSU'nun sağında duran bir parti Alman parlamentosuna girdi. Bu partinin içinde aşırı sağ çizgisini bilerek ve isteyerek aşanlar mevcut. AfD yüzde 12,6 ile parlamentodaki üçüncü büyük parti olurken, Doğu Almanya'da ikinci en büyük ve Saksonya eyaletinde en güçlü parti konumuna geldi. Sağcı popülisteler, Saksonya'da üç bölgede doğrudan meclise girme hakkı kazandılar.

AfD seçmenlerinin büyük çoğunluğu ne aşırı sağcı, ne de ekonomik olarak zor durumda kimseler. Orta sınıf seçmen de artık sağcı söylemlerden çekinmeden AFD'ye oy verebiliyor. Uzun süre boyunca diğer Avrupa ülkelerine kıyasla Almanya'da bizi koruyan bir tabu vardı: açık bir şekilde kendilerini aşırı sağ söylemlerden soyutlamayanların Bundestag'da işleri yoktu. 60 yıldan beri süregelen bu tabu, 24 Eylül akşamı un ufak edildi.

Sonuçların açıklanmasının ardından AfD'nin liste başı adayı Eş Genel Başkan Alexander Gauland, destekçilerin sevinç çığlıkları eşliğinde ve oldukça agresif bir dil kullanarak rotayı bildirdi: „AfD bu hükümeti kovalayacak. Toprağımızı ve halkımızı geri alcağız!“ AfD'nin parlamentodaki atmosferi değiştireceği ortada. Birçok eyalet meclisinde sağcı popülistlerin bu konudaki başarılarını gördük. Yeteri kadar personele sahipler. Sağın da ötesinde duran ve oldukça kaba davranabilen, hır gür çıkaran kişiler.

Parti içi tartışmalar

AfD Eş Genel Başkanı Frauke Petry, meclisteki parti fraksiyonuna katılmayacağını açıkladı. Pazartesi sabahı liste başı adayları Alexander Gauland ve Alice Weidel ile birlikte düzenledikleri basın konferansında bunu dile getirdi. Bu açıklama, Pazar günkü seçimin başarısının ardından parti içi tartışmaların dramatik bir şekilde kızışmasına yol açtı.

AfD'nin meclisi birbine katmaktan daha büyük hedefleri de var. Gauland, konuşmasında „Bu ülkeyi değiştireceğiz“ dedi. Seçim çalışmalarında sıkça dile getirildiği üzere toplumsal düzeyde „bir geri adım“ hedefleyen bu partinin önümüzdeki dönemde yapacakları merak konusu.

Sosyal Demokratlar'ın (SPD) Uyum Bakanı Aydan Özoğuz'u „Anadolu'ya geri göndermekle“ tehdit eden ve 2. Dünya Savaşı'ndaki Alman askerleriyle gurur duyan Gauland, toplumsal açıdan önemli olan ve zorlu mücadelelerle elde edilmiş iki konuyu tekrardan gündeme getirmiş oldu: vatandaşlık kanunu ve tarih siyaseti. Gauland, kendi söylemlerine rağmen partisini ölçülü davranmaya da davet etti; „Lütfen ayağımıza takılacak söylemler kullanmaktan sakının.“

AfD Saksonya'da en kuvvetli parti

Kurnaz bir taktik güden Gauland, meclisteki 94 sandalyenin aynı zamanda bir tehlike arz ettiğinin de farkında. AfD adına meclise girenler, aynı zamanda geride kalan eyalet seçimlerinde meclislere girmiş olanlar. Ki bu insanlar parti içinde tanınmamış, siyasi geçmişi olmayan ve atacakları adımları kestirilmez olan kişiler. Eyalet meclislerinde ortaya çıkan kargaşa, bunun parlamentoda da bir sorun olacağını çoktan ortaya koydu.

Sağcı Gauland kanadı yeni meclis fraksiyonunda çoğunluğu temsil edecek, fakat şimdiden bölünmüş olan partinin tüm akımlarını da içinde barındıracak. Seçim çalışmaları esnasında zorlukla zaptedilen parti içi kavga ve güç göstergeleri, şimdi tekrardan patlayacak. Parti Eş Başkanı Frauke Petry'ye burada bir kilit görevi düşüyor. Björn Höcke gibi sağcı bir partilinin partiden atılmasından ötürü destek kaybeden Petry, liste başı pozisyonunu da parti içi rakipleri Gauland ve Alice Weidel'e devretmek zorunda kaldı.

Saksonya eyaleti seçim listesinde ise AfD çok iyi bir sonuç elde etti: AfD Saksonya'da en kuvvetli parti olurken, Ore Dağları (Erzgebirge) bölgesinde Petry direkt aday olarak meclise seçildi. Bu durum, seçim çalışmaları esnasında parti içi rakiplerinin Petry'nin önünü kesmeye çalışmalarına rağmen gerçekleşti.

Petry'nin adı geçmiyor

Bu tartışmalar, parti başkanı Petry'yi güçlendirir. Gauland ve yandaşları, Petry'nin tekrar güç kazanmasını engellemek istiyorlar ve bu konuda meclis fraksiyonundaki çoğunluğa oynuyorlar. Petry birkaç gün önce kendini liste başı adaylarından ayrı tuttuğunu belirtirken partide birçok kimseyi kızdırdı. Söylenene göre Petry, kendi taraftarlarıyla ayrı bir parti kurup, milletvekillerini de onlardan almayı hedefliyor.

Stern dergisinin Pazar akşamki haberine göre, Saksonya'daki karşıtları Petry'nin milletvekilliğini engellemek istiyorlar. Pazartesi günü öğleden sonrası için „Eyalet grubu Saksonya“ Leipzig'de bir basın konferansı düznledi. Eyalet grubunun sözcüsü olarak eyalet grubu başkanı ve parti Eş Başkanı Petry yerine, aşırı sağcı Siegbert Droste'yi davet etti. Petry'nin adı ise davette yer almadı.

Belki de AfD bu günlerde daha çok kendiyle meşgul olacak.

Einmal zahlen
.

Fehler auf taz.de entdeckt?

Wir freuen uns über eine Mail an fehlerhinweis@taz.de!

Inhaltliches Feedback?

Gerne als Leser*innenkommentar unter dem Text auf taz.de oder über das Kontaktformular.

Das finden Sie gut? Bereits 5 Euro monatlich helfen, taz.de auch weiterhin frei zugänglich zu halten. Für alle.

Bitte registrieren Sie sich und halten Sie sich an unsere Netiquette.

Haben Sie Probleme beim Kommentieren oder Registrieren?

Dann mailen Sie uns bitte an kommune@taz.de.