Spraakertreckung

■ Batsch! hest een an de Riestüten – oder: Warum Platt nicht bloß Platt ist und weshalb manche Leute das auch zu spüren bekommen

Markst Müüs ? „Spaakertreckung“ – dat Woord gifft dat int Plattdüütsche gor nich. Dat gifft „Spraak“, dat gifft ok „ertrecken“ (mit n beten Möh, egens heet dat optrecken). „...ung“ gifft dat nich, nich mol 'n Meenung. Dat is eenfach 'n „Menen“.

Man sowat stört all de Spraaksurfers nich, de op de niege Wach vun dat Plattdüütsch mitrieden wüllt, wieldatt dat nu vun Brüssel fördert warden schall. Kannst di jedeen Dag int Radio un Fernsehn över argern. De vun de Senders gaht jo noch, ok wat Hörspeelen un Theoter angeiht.

Man de Leeder, de se speelen doot! Dor kunnn se nu eegens n beten op henkieken, un nich allen Mest övern Äther schicken, de jem tosendt ward. Mitünner sünd dor Lüüd bi mit goode Namens un de ok singen köönt. Man Platt köönt se nich, un denn schullen se dat laten. Plattdüütsch is keen Hochdüütsch mit n poor Vokabeln dortwüschen, de sick breed un platt anhören doot. Jümmers wenn sick wat besünners dwatsch anhören deit, denn heet dat: „Dat is n Regionalismus“. Kannst di good achter versteken.

Datt dat Platt n egen Grammatik hett – de ok noch wedder regional verscheden is – ward ignoreert. Dor ward munter Genetiven un Dativen konstrueert, de dat gor nich gifft. Vun de Pluralen ganz to swiegen.

Mitünner ward de Spraak regelrecht Gewalt andahn: Bi Godewind t.B. ward „Wat mi dat freit“ to „Wie mi dat freut“. „Wi“ gifft dat int Platt bloots as dat hochdüütsche wir. Un dat „freut“ schall ok noch n Riemel afgeven op „Mensch segg: wo geiht?“ Versteihst wat ik meen? Schiet is dat! Un den Schiet hört wi so tein-, twintigmol de Week int Radio.

De kunnn doch all, ehdatt se son Schiet rutlaten doot, mol bit Institut för Nedderdüütsch Spraak (INS) int Schnoor 43 üm Rat nafragen. De Adress kennt se seker. Ne, dat hefft se nich nödig. Se weten allens sülmst un beter, de „Leedermokers“ und „Gruppen“.

Mennigmaal bün ick versöcht, den Quatsch – in Anlehnung an „eqal goes it loose“ – as Lübke-Platt to qualifizeeren. Man de hett tominnst sien Westfälisch seker kunnt.

As Kind weer ik in de Ferien opn Land – Kreis Storman – ton dörchfuttern. De Deern vunt Huus – Anneliese – de so old weer as ick, keem na twee Weken vun Verwandte ut den Naverkreis trüch. Dor snacken se n beten anners. Regionalismus even. Se sää op eens nich jo, as dat heten mutt – un sick för–n Deern jo ok hören deit – se sää „jau“.

„Dat heet nich jau, dat heet jo! Hest verstahn ?“ sää Onkel Alex, de Groffsmidt, eer Vadder.

„Jau.“

Batsch, harr se wat an de Riestüten, mien leev Anneliese. So wird Sprache rein gehalten.

Bani Barfoot