2020'ye doğru Türkiye: Hâlâ hareket halinde
taz.gazete, belirsizliklerle dolu yeni bir yılın ufkunda 2019'un öne çıkan konularını yeniden ziyaret ediyor.
2019 yılında Google'de en çok aranan isim, eski kocası tarafından öldürülen Emine Bulut oldu. Foto: Umut Yılman / unsplash
Türkiye'de olup bitenleri takip etmek pek kolay değil. Geçtiğimiz yıl gerçekleşen olaylar kamuoyunu da, bizleri de hazırlıksız yakaladı. Tüm bu öngörülemezlik, şaşkınlık ve tutarsızlık yumağı içerisinde 2019'un öne çıkan konuları neler?
İstanbul'da tekrarlanan belediye seçimini de sayacak olursak, Türkiye halkları 2019 yılında iki kez sandığa gitti. Bu, son beş yıl içinde yapılan sekizinci seçimdi. Google'ın arama motoru, 2019 yılında en çok tekrarlanan İstanbul seçimiyle ilgili bilgi almak için kullanıldı; en çok aranan isim ise, çocuğunun gözü önünde eski kocası tarafından öldürülen Emine Bulut oldu. Bianet'in derlediği verilere göre Emine Bulut, 2019 yılının ilk 11 ayında erkekler tarafından öldürülen 305 kadından yalnızca biri.
Cezaevlerinde tutulan gazeteciler listesinde son dört yıldır ilk sırada olan Türkiye, 2019 yılında bu ünvanı Çin'e kaptırdı. Ancak ifade özgürlüğü ve yargı bağımsızlığına güvenceler getirmeyi hedefleyen Yargı Reform Paketi'ne rağmen gazeteciler cezaevine gönderilmeye devam ediyorlar. Tahliye kararı veren mahkemelerin hükümleri, iktidarın kontrolü altındaki başka mahkemeler tarafından geriye çevriliyor.
Seçimlerde güç kaybeden AKP iktidarının 17 yıldır sürdürdüğü yenilmezlik algısı 2019'da değişmeye başladı. Muhalefet, Ekrem İmamoğlu'nu yeni bir umut olarak görüyor. Eski ağır toplar partiden ayrıldı ve iki yeni parti kurmak için harekete geçtiler. Tüm bu gelişmeler yaşanırken, bazı şeyler hiç değişmiyor. Ülkenin güneydoğusundaki hak ihlalleri OHAL dönemini aratmıyor. Seçilmiş HDP'li belediye başkanları, İçişleri Bakanlığı tarafından görevden alınmaya ve tutuklanmaya devam ediyorlar.
Yılın sonuna yaklaştığımız bu günlerde, 2019'un en çarpıcı konularını bir kez daha işliyoruz. Kürt illerindeki kayyım uygulamalarını, Türkiye'de bulunan Suriyeli sığınmacıların durumunu ve kadın cinayetlerini yeniden mercek altına alıyoruz. Kapitalizmin otoriter sistemlerde nasıl işlediği konusunda bilgi almak için ekonomist Ümit Akçay'a, muhalefetin mevcut durumunu anlamak için CHP milletvekili İlhan Cihaner ve cezaevindeki eski HDP eş başkanı Figen Yüksekdağ'a kulak veriyoruz. Ve dünyanın en eski yerleşim yerlerinden birini, kısa süre sonra sular altında kalacak olan Hasankeyf'i ziyaret ediyoruz.
Almancadan çeviren: Eren Paydaş
