Quid pro deum fidem, care Karasek . . .?

taz-Lateinstunde (IV): De attributionibus punctorum, poetis magnis, philosophis gravibus, viribus civilibus illustribus

Ouamquam vos, aequales eiusdem aetatis caros, imprimis annos iam audientes videntesque magis quam unam fabulam, magis quam unum drama melicum, disputantes cum scriptoribus vel cum feminis vel viris importantibus scientiae idque in capite Berolino, abundare oportet praeceptis institutisque artis criticae propter summam et exemplorum auctoritatem et urbis, quorum alii vos scientia augere possunt, alia potest exemplis, tamen, ut iam Cicero ad suam utilitatem semper cum lectione cogitationem coniunxit neque id in philosophia solum, sed etiam in dicendi exercitatione fecerit, idem vos censeo faciendum, ut par sitis in utriusque artis criticae facultate.* Saepe fit in arte critica, ut criticus, cum multitudo quaestionum explananda esset, ludi magister esse praeferat, laudet, vituperet. Laudat vel vituperat auctorem, non laudat, non vituperat opus ipsum: „His explanatis manifestum est Francogallum Derrida minus gravis existimandum esse philosophum quam Habermas.“ Auctoribus attributiones punctorum distribuit.

Expectamusne a critico talem existimationem? Cantiuncularum popularum tabulas instruere ergo esset munus criticorum.

„Quid pro deum fidem, care Karasek, te pellicit ad audaciam, cuius eges, cum hunc scriptorem mediocrem compares cum vere magnis scriptoribus Robert Musil et Thomas Mann?“

Nonne castigationes eius generis cottidie in rationibus diversibus invenimus? Omnibus, cantoribus (cantiuncularum popularum vel iazensis musicae) et drama melicum edentibus, ludicrorum exercendi studiosis et exercitatoribus, artificibis scaenicis et spectaculi theatrici dispositoribus, citharae Hispanicae pulsatoribus et clavicymbalistis, cinematographicae narrationis scriptoribus et poetis et ceteris, gradum finitum addicitur in ordine aeterna gravitatis.

Quod non est munus artis criticae! Oportet artem criticae eum, qui opus vel auctorem legere, audire, spectare, animadvertere fortasse vult, ad hoc opus vel ad hunc auctorem adducere et explanare, quo modo opus compositum est, quorsum opus spectat. Insuper criticus, qui omittere non possit, aestimationem addatur, sed aptam. Aestimatio gravitatis operis vel auctoris, ut dixi, mihi videtur non apta, quin etiam ieiuna. Apta vero est scientibus et philosphiae ea aestimatio, quae ad novitatem veritatemque sententiarum pertineat, cum intentio utriusque sit novas veras sententias effingere. Apta est litteris ea aestimatio, quae ad novitatem, elegantiam et venustatem pertineat, cum intentio litterarum (et aliorum artium) sit novas animadversiones, nova genera agendi, vivendi disponere. Aestimatio eius generis addi potest, sed addenda non est. Cuius egere possim. Critico ad opus vel ad auctorem bene adducente aestimatio legenti, audienti, spectanti, animadvertenti bono animo permitti potest.

* Wie jeder ahnt, ist dieser Satz eine Verballhornung des ersten Satzes aus Ciceros „De officiis“.