İstanbul Onur Haftası: „Biz değil, siz değişeceksiniz!“

İstanbul'da Onur Yürüyüşü, valiliğin talimatına ve polis müdahalelerine rağmen küçük gruplar halinde gerçekleşti.

Polis aktivistleri İstiklal'e geçirmiyor. Foto: Reuters

stanbul Onur Yürüyüşü'nün bir gün öncesinde valilik tarafından yasaklanmasına rağmen, Pazar akşamı saat 17'de birçok aktivist yürüyüşün başlangıç noktası olan Taksim'e ulaşmaya çalıştı. İstiklal Caddesi'nin tüm girişlerinde ve ara sokaklarında konuşlanan emniyet görevlileri, özellikle LGBTİ bireylerin, feministlerin ve üzerinde Pride temalı kıyafet giyenlerin caddeye girişine izin vermedi.

Geçtiğimiz yıl olduğu gibi, Pride Komitesi bu yıl da İstanbul Valiliği'nin yasağına karşı sosyal medyadan „herkes bulunduğu yerde açıklama yapsın“ çağrısında bulundu.

İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi önünde İstanbul Pride Komite üyeleri, „Valiliğin yasak açıklamasında gösterdiği nedenler tam da bizim bu yürüyüşü yapma sebeplerimizdir. Bizler korkmuyoruz, bizler buradayız. Bizler değişmeyeceğiz. Siz korkuyorsunuz, siz değişeceksiniz, siz alışacaksınız. Bizler aşkın ve cinsiyetin devrimini ilan edenleriz. Kudurun ayol!“ diye açıklama yaptılar.

25 gözaltı

Bild: privat

Michelle Demishevich

İstanbullu gazeteci. Türkiye Yeşiller Partisi kurucu üyelerinden. 20 yıldır aktif olarak kadın ve LGBTİ hakları için mücadele ediyor. WDR'in Sansürsüz Türkiye haber platformu için haber yorumluyor. @demishevich

Onur Haftası organizatörlerinin oluşturduğu kriz masasının aktardığına göre toplam 25 aktivist gözaltına alındı. Gün sonunda ise tamamı serbest kaldı.

Polis, Cihangir'de pankart açan bir gruba biber gazı ve plastik mermiyle saldırdı. Yürüyüşü görüntülemek isteyen basın mensuplarıyla polis arasında da zaman zaman gerginlik yaşandı. İstiklal Caddesi üzerinde CNN International muhabiri Gül Tüysüz, canlı yayın yaptığı sırada polis tarafından engellendi.

Amerikan Haber Ajansı AP'nin İstanbul muhabirlerinden Bram Jansen de çekim yaptığı sırada yanında pasaportu olmadığı gerekçesiyle gözaltına alındı, ancak kısa süre sonra serbest bırakıldı. Bu arada İstanbul Pride yürüyüşünü gözlemlemek üzere Avrupa Birliği'nden bir heyet geldi.

„Aramızda Ne Var“

İlk kez 1993 yılında „Cinsel Özgürlük Haftası“ adıyla gerçekleştirilen İstanbul Onur Haftası bu yıl 25. kez düzenlendi. Lambda İstanbul LGBTİ Derneği girişimiyle başlayan geleneksel etkinlikte her yıl değişen bir grup gönüllü aktivist görev alıyor. İstanbul Onur Haftasının düzenlendiği ilk yılda etkinliklere katılan aktivistlerin bir çoğu gözaltına alınmış, yurtdışından gelen katılımcılar sınır dışı edilmişti.

İstanbul Onur Haftası, aldığı toplumsal destek ile güçlenerek 2003 yılında ilk kez İstanbul Onur Yürüyüşü'nü gerçekleştirdi. Bu yıl 15. kez düzenlenen yürüyüş, 2016 yılından bu yana İstanbul Valiliği tarafından „güvenlik“ gerekçesiyle yasaklanıyor. Bugüne kadar „Dikkat Aile Var“, „Temas“, „Normal“ gibi temalarla gerçekleşen İstanbul Pride'in bu yılki teması „Aramızda Ne Var“ oldu.

İstanbul Pride Komitesi üyelerinden aynı zamanda aktivist olan Lara Özlen ve Emre Demir ile Onur Haftası öncesinde görüştük. Lara Özlen, „Geçen yıl ufak gruplar halinde çesitli mekanlara dağılmamız bizim için çok keyifli ve öğreticiydi. Sokağa çıkmanın gitgide zorlaştığı ve meşruiyetini kaybettiği son birkaç yılın ardından alternatif bir eylem biçimi geliştirmemiz gerektiğini düşündük“ dedi.

LGBTİ+ Pride

Emre Demir ise, İstanbul Pride'in son yıllarda Ramazan ayına denk gelmesi nedeniyle yapılan eleştirilere yanıt verdi. Demir, „Bizler herhangi bir dini, o dinin özel günlerini odağa almayız, bizim bir geçmişimiz ve belleğimiz var, hassasiyetlerden de öte bu geçmişe sahip çıkmak bizim için kritik“ dedi.

Geçtiğimiz yıl Pride Komitesi tarafından alınan bir kararla LGBTI ismi LGBTİ+ Pride olarak değiştirilmişti. Komisyon, aldığı bu kararı şöyle açıklıyor: „Hareketimizde aslında gökkuşağı paletinin tüm kombinasyonlarının var olduğunu ve dışarıdan bakılarak, kimseye kimlik tayin edemeyeceğimiz bilincinin toplumsallaştırılmasını amaçlıyoruz.“

1993 yılında ilk kez düzenlenen İstanbul Onur Haftası öncesinde komitenin transların etkinlik dışı kalmasına karar vermişti. Translar, seneler boyunca hareket içerisinde dışlandığından bu açıklama büyük bir önem taşıyor. Almanya, Britanya ve İsrail medyası ile haber ajansları Reuters, AFP ve DPA'nın İstanbul LGBTİ+ Pride'i yine de „Gay Pride“ adıyla duyurmaları dikkat çekti.

Hormonlu Domates Ödülleri

İstanbul Onur Haftası kapsamında her yıl düzenlenen bu geleneksel „Hormonlu Domates Ödülleri“ de bu yıl sahiplerini buldu. Törende Türkiye'nin en homofobik ve transfobik kişi ve kurumları seçiliyor.

Bu yılın galipleri arasında Yeni Akit Gazetesi, şarkıcılar Nihat Doğan ve Demet Akalın, Tek Yön Gay Club ve Love Gay Club, MacFit Gym, İstanbul Film Festivali ve Ankara Bölge Adliye Mahkemesi, 17. Ceza Dairesi yer alıyor.